Quy Trình Bảo Trì Bảo Dưỡng Hệ Thống Báo Cháy, PCCC Mới Nhất Năm 2025
Giới thiệu chung
Trong bối cảnh các sự cố cháy nổ ngày càng gia tăng và tính nghiêm ngặt của pháp luật về phòng cháy, chữa cháy ngày càng siết chặt (theo Luật PCCC và CNCH năm 2024, Nghị định 105/2025/NĐ-CP và Thông tư 36/2025/TT-BCA), việc bảo trì, bảo dưỡng hệ thống báo cháy và hệ thống PCCC không chỉ là yêu cầu kỹ thuật mà còn là trách nhiệm pháp lý bắt buộc với tất cả các cơ sở thuộc diện quản lý.
Mục tiêu bài viết
- Giúp các doanh nghiệp, chủ đầu tư, ban quản lý tòa nhà nắm rõ quy trình bảo trì hệ thống báo cháy – chữa cháy theo chuẩn năm 2025
- Cập nhật đúng các tiêu chuẩn – quy chuẩn mới nhất: TCVN 7568-14:2025, TCVN 7336:2021, TCVN 5687:2024, TCVN 3890:2023, QCVN 06:2022/SĐ1:2023
- Tránh sai sót khi nghiệm thu, thanh tra hoặc khi xảy ra sự cố
Phần 1: Tổng quan hệ thống cần bảo trì
Theo Checklist PCCC Bắt buộc 2025, các hệ thống cần được bảo trì định kỳ bao gồm:
1. Hệ thống báo cháy tự động
- Theo TCVN 7568-14:2025
- Gồm: Trung tâm báo cháy, đầu báo khói/nhiệt, nút ấn, đèn – còi báo cháy
2. Hệ thống chữa cháy vách tường
- Theo TCVN 3890:2023, mục 2 – bảng B.1
- Gồm: Họng nước chữa cháy, cuộn vòi, van khóa, tủ vách tường
3. Hệ thống chữa cháy tự động sprinkler hoặc foam
- Theo TCVN 7336:2021
- Bảo trì vòi phun, ống dẫn, van điều khiển, bơm chữa cháy
4. Hệ thống chữa cháy khí (nếu có)
- HFC 227ea, IG100, theo TCVN 7161-9:2024
5. Hệ thống hút khói – cấp khí tươi
- Đặc biệt quan trọng với hành lang, tầng hầm – theo TCVN 5687:2024 và QCVN 06:2022/SĐ1:2023
Phần 2: Quy trình bảo trì hệ thống PCCC năm 2025 – Chuẩn 7 bước
Theo hướng dẫn mới nhất tại CV 6057 ngày 30/6/2025, kết hợp cùng tài liệu tập huấn chuyên sâu PCCC – Cục Cảnh sát PCCC, quy trình bảo trì bảo dưỡng cần đảm bảo 7 bước sau:
Bước 1: Kiểm tra hiện trạng, đánh giá mức độ hoạt động của thiết bị
- Gồm: test trung tâm báo cháy, phun thử sprinkler, đo áp lực bơm
- Đối chiếu với sổ nhật ký bảo trì, nghiệm thu ban đầu
Bước 2: Vệ sinh và kiểm tra từng thiết bị
- Đầu báo: lau sạch bụi, kiểm tra độ nhạy (có thể cần thiết bị kiểm chuẩn)
- Còi, đèn, nút nhấn: test báo động thủ công
- Van khóa, vòi chữa cháy, bơm nước: mở van, phun thử
Bước 3: Thay thế các thiết bị hỏng hoặc sai tiêu chuẩn
- Căn cứ theo tiêu chuẩn gốc ban đầu lắp đặt (ví dụ: sprinkler model, đầu báo tương thích…)
Bước 4: Cập nhật nhật ký bảo trì – có xác nhận của đơn vị chuyên môn
- Kèm hình ảnh, biên bản test thực tế, thời điểm bảo trì
Bước 5: Đo kiểm định kỹ thuật nếu có yêu cầu
- Áp dụng với hệ thống có yêu cầu kiểm định định kỳ như bơm, bình khí
Bước 6: Báo cáo kết quả bảo trì cho Ban QLDA/Chủ đầu tư
- Theo mẫu báo cáo bảo trì PCCC chuẩn 2025
Bước 7: Gửi hồ sơ lưu tại cơ sở để kiểm tra định kỳ (theo Thông tư 36/2025)
Phần 3: Quy trình bảo trì theo từng hệ thống – Chuẩn kỹ thuật và checklist thực tế
Dựa trên các tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia đã cập nhật mới nhất năm 2025, dưới đây là chi tiết từng hệ thống và nội dung cần bảo trì, căn cứ theo TCVN – QCVN – CV 6057 – Checklist kỹ thuật:
✅ 1. Hệ thống báo cháy tự động (TCVN 7568-14:2025)
Hạng mục kiểm tra:
- Trung tâm báo cháy: kiểm tra nguồn cấp, ắc quy, hiển thị, báo lỗi
- Đầu báo khói/nhiệt: vệ sinh, test tín hiệu phản hồi
- Nút nhấn khẩn: kiểm tra hoạt động
- Chuông/còi/đèn báo: kiểm tra âm thanh và độ sáng
Tần suất khuyến nghị:
- Kiểm tra kỹ thuật: 3 – 6 tháng/lần
- Bảo trì toàn hệ thống: 12 tháng/lần
Biểu mẫu:
- BM-BCTK-PCCC-01 (Phiếu kiểm tra hệ báo cháy)
Tham khảo tiêu chuẩn gốc: [TCVN 7568-14:2025 (file PDF)](sandbox:/mnt/data/S5_ 0 – TCVN 7568-14-2025.pdf)
2. Hệ thống chữa cháy tự động (sprinkler – foam) (TCVN 7336:2021)
Hạng mục bảo trì:
- Kiểm tra áp lực nước đầu vào, đầu ra
- Vệ sinh đầu phun, kiểm tra ăn mòn, tắc nghẽn
- Kiểm tra van điều khiển: van báo động, van kiểm tra dòng chảy
- Thử nghiệm thực tế (flush test) ít nhất 1 điểm cuối
Tần suất:
- Kiểm tra định kỳ: 6 tháng/lần
- Xả test hệ thống: 1 năm/lần
Tiêu chuẩn: [TCVN 7336:2021 (file PDF)](sandbox:/mnt/data/S4_ TCVN 7336_2021.pdf)
3. Hệ thống chữa cháy vách tường – ngoài nhà (TCVN 3890:2023)
Nội dung kiểm tra:
- Áp lực dòng chảy ≥ 5 lít/giây (trong 1 giờ) – theo mục 2, Bảng B.1 – Phụ lục B
- Van khóa mở linh hoạt, cuộn vòi không nứt gãy
- Họng nước ngoài nhà phải có nắp đậy, rõ số hiệu
Tần suất:
- Bảo trì định kỳ: 1 năm/lần
- Thử nghiệm lưu lượng: 12 tháng/lần
4. Hệ thống hút khói – cấp khí (TCVN 5687:2024)
Cần kiểm tra:
- Quạt hút: đo lưu lượng, độ ồn, công suất
- Hệ thống van điều hướng: mở đúng hướng, có cảm biến hoặc tay gạt cơ
- Tủ điều khiển: đo điện áp, test chuyển mạch sự cố
Tiêu chuẩn: TCVN 5687:2024 (file: S6_ tcvn 5687 2024.pdf)
❄️ 5. Hệ thống chữa cháy khí HFC/IG100 (TCVN 7161-9:2024)
Hạng mục bắt buộc:
- Kiểm tra nồng độ tồn dư khí (nếu có máy đo)
- Cân bình chữa cháy → đối chiếu với thông số ban đầu
- Kiểm tra dây kích nổ, hệ thống điện – điều khiển phun khí
Tần suất:
- Cân kiểm bình: 12 tháng/lần
- Kiểm tra đầu phun: 12 tháng/lần
Biểu mẫu & hồ sơ cần lưu trữ
- ✅ Phiếu bảo trì từng hệ thống (BM-01 đến BM-07)
- ✅ Biên bản thử áp lực, biên bản đo điện trở, kiểm tra điều khiển
- ✅ Nhật ký bảo trì, sổ theo dõi định kỳ
- ✅ Hình ảnh hiện trạng, báo cáo đánh giá kỹ thuật
Kết luận phần 2
Việc tuân thủ quy trình bảo trì, kiểm tra định kỳ hệ thống PCCC không chỉ giúp đảm bảo an toàn, mà còn bắt buộc phải thực hiện để đạt yêu cầu trong thanh tra, nghiệm thu theo CV 6057/2025 và Thông tư 36/2025. Các công trình bỏ sót quy trình này đều có thể bị xử phạt hành chính lên đến 50 triệu đồng, hoặc tạm đình chỉ hoạt động.
Phần 4: Checklist bảo trì hệ thống PCCC – Chuẩn CV 6057 và TCVN 3890:2023
Dưới đây là bảng tổng hợp checklist kỹ thuật được trích xuất từ tài liệu:
[Lưu ý – Checklist PCCC Bắt buộc.docx](sandbox:/mnt/data/Lưu ý_ Checklist PCCC BẮT BUỘC.docx)
| Hệ thống | Tiêu chuẩn áp dụng | Tần suất kiểm tra | Tài liệu kỹ thuật | Biểu mẫu bảo trì |
|---|---|---|---|---|
| Báo cháy tự động | TCVN 7568-14:2025 | 6 tháng | Đầu báo – trung tâm – còi/đèn | BM-PCCC-01 |
| Sprinkler | TCVN 7336:2021 | 6 tháng | Đầu phun – ống – bơm – van | BM-PCCC-02 |
| Vách tường chữa cháy | TCVN 3890:2023 – PL B | 12 tháng | Họng nước – tủ – van – vòi | BM-PCCC-03 |
| Chữa cháy khí | TCVN 7161-9:2024 | 12 tháng | Bình – dây – tủ – van kích nổ | BM-PCCC-04 |
| Hút khói – cấp khí | TCVN 5687:2024 | 6 – 12 tháng | Quạt – van – tủ điều khiển | BM-PCCC-05 |
| Thoát nạn – đèn sự cố | QCVN 06:2022/SĐ1:2023 – PL G | 6 tháng | Đèn – chỉ dẫn – nguồn ATS | BM-PCCC-06 |
| Ngăn cháy – khoang cháy | QCVN 06 – PL H | 12 tháng | Vách – cửa – trần chống cháy | BM-PCCC-07 |
Hồ sơ bảo trì cần chuẩn bị
1. Biên bản kiểm tra kỹ thuật
- Ghi rõ thời gian, địa điểm, đơn vị thực hiện
- Từng hạng mục: đạt/không đạt – lý do – ảnh minh họa
2. Bảng thống kê thiết bị
- Danh mục toàn bộ thiết bị hiện có
- Ghi chú mã, model, ngày sản xuất – bảo hành – thay thế
3. Hình ảnh hiện trường
- Trước và sau khi bảo trì
- Có chú thích, mã vị trí (trên sơ đồ PCCC)
4. Chữ ký xác nhận
- Chủ đầu tư
- Đơn vị bảo trì
- Tư vấn giám sát (nếu có)
5. Báo cáo tổng hợp (PDF)
- Gửi cho Ban QLDA hoặc Cảnh sát PCCC nếu có yêu cầu hậu kiểm
Ứng dụng thực tế theo từng loại công trình
| Loại công trình | Đặc thù bảo trì cần lưu ý |
|---|---|
| Nhà xưởng | Ưu tiên kiểm tra sprinkler – bơm – chữa cháy ngoài nhà |
| Chung cư | Tập trung báo cháy, hút khói hành lang, đèn chỉ dẫn |
| Văn phòng cao tầng | Kiểm tra nguồn điện ATS, quạt tăng áp, trung tâm báo cháy |
| Khách sạn | Kết hợp báo cháy, thoát nạn, kiểm tra cơ cấu gọi cứu hộ |
| Trung tâm thương mại | Phải có toàn bộ hệ PCCC, test định kỳ full hệ thống |
Phần 5: Trình tự tổ chức bảo trì – bảo dưỡng hệ thống PCCC theo đúng luật
Căn cứ theo Luật số 55/2024/QH15, Nghị định 105/2025/NĐ-CP, và hướng dẫn tại CV 6057 ngày 30/6/2025, doanh nghiệp cần tuân thủ quy trình 6 bước chuẩn sau:
✅ Bước 1: Xác định trách nhiệm và đối tượng áp dụng
- Các công trình thuộc Phụ lục I, II, III Nghị định 105/2025 đều phải duy trì hệ thống PCCC hoạt động tốt, bảo trì định kỳ
- Người đại diện pháp luật hoặc trưởng cơ sở phải chịu trách nhiệm nếu bỏ sót
Tham khảo chi tiết Phụ lục:
[file-UPV5nkNDbCCy61RbUm4Ykn](sandbox:/mnt/data/S1_3. Phụ lục III (1).docx)
✅ Bước 2: Lập kế hoạch bảo trì năm/quý
- Phân loại hệ thống đang có: báo cháy, vách tường, sprinkler, khí, hút khói
- Lên lịch kiểm tra từng hệ thống → lập bảng kế hoạch trình Ban QLDA
✅ Bước 3: Ký hợp đồng với đơn vị có năng lực
- Đơn vị thi công/bảo trì phải:
- Có giấy phép thi công PCCC
- Có kỹ sư chuyên ngành PCCC, đào tạo theo Thông tư 36/2025
- Hợp đồng phải nêu rõ:
- Danh mục hệ thống
- Tần suất kiểm tra
- Biểu mẫu kỹ thuật đi kèm (BM-PCCC-01 đến 07)
- Thời gian thực hiện – chế tài – nghĩa vụ bảo hành
✅ Bước 4: Tổ chức bảo trì, thực hiện thử nghiệm kỹ thuật
- Có nhật ký thi công, chụp ảnh từng vị trí
- Lập biên bản thử áp lực, đo trở kháng, test báo cháy… theo mẫu trong CV 6057/2025
✅ Bước 5: Báo cáo kết quả – lưu hồ sơ kỹ thuật
- Gồm:
- Biên bản kiểm tra
- Báo cáo hình ảnh
- Xác nhận chủ đầu tư
- Hồ sơ sửa chữa (nếu có)
- Lưu trữ tại cơ sở tối thiểu 5 năm theo Thông tư 36/2025/TT-BCA
✅ Bước 6: Mời Cảnh sát PCCC kiểm tra đột xuất hoặc định kỳ
- Đối với công trình lớn, khách sạn, TTTM, nhà máy… cần có phối hợp hậu kiểm
- Cần chuẩn bị bộ hồ sơ đầy đủ để tránh lỗi theo các nội dung được nêu trong:
Tài liệu kiểm tra PCCC ver 02 – ngày 10.7.2025
Bộ hồ sơ mẫu bàn giao bảo trì gồm:
| Tài liệu | Biểu mẫu |
|---|---|
| Nhật ký bảo trì hệ thống | BM-NK-PCCC-2025 |
| Biên bản kiểm tra báo cháy | BM-PCCC-01 |
| Biên bản kiểm tra sprinkler | BM-PCCC-02 |
| Biên bản kiểm tra khí | BM-PCCC-04 |
| Bảng tổng hợp thiết bị – tình trạng | BM-TKTH-2025 |
| Báo cáo kỹ thuật tổng thể (PDF) | BM-BCTT-2025 |
Hướng dẫn ký hợp đồng bảo trì hệ thống PCCC
- Liên hệ Hotline: 0399.89.1114
- Email: phongchay.net@gmail.com
- Nhận tư vấn miễn phí tại trụ sở: 65 Nguyễn Đổng Chi, Nam Từ Liêm, Hà Nội
- ⏱ Thời gian khảo sát: Trong vòng 24h kể từ khi tiếp nhận yêu cầu.
- Hồ sơ gồm: Báo giá – kế hoạch bảo trì – checklist hệ thống – hợp đồng mẫu.
- Youtube: https://www.youtube.com/@thicongpccc-ecp/shorts
- Tiktok: https://www.tiktok.com/@pcccecp
- Facebook: https://www.facebook.com/profile.php?id=61551600832665